انواع کسب و کار
چنانچه جویای کار و یا در فکر راه‌اندازی یک کسب و کار هستید، در وهله اول باید با انواع کسب و کار آشنا گردید. امروزه، جهان اقتصاد، افراد را با موقعیت‌های شغلی متنوعی روبرو ساخته که گاها “انتخاب بهترین و مناسب‌ترین گزینه برای فعالیت تجاری را قدری دشوار می‌سازد. به طور مثال لازم است که پیش از هر انتخابی، از خود سوال کنید که چه هدفی از کسب و کار خود دارید؟ آیا مایلید محصول و خدماتی قابل لمس تولید کرده و در اختیار بازار هدف قرار دهید؟ یا شاید از ماجراجویی‌های عرصه تولید دل خوشی ندارید و دوست دارید در حوزه خرید و فروش فعالیت کنید.
همچنین ممکن است صرفا” ارائه خدماتی چون خدمات آموزشی، ورزشی، هنری و … برایتان کافی باشد و نیاز شغلی شما را اغنا نماید. اما چنانچه نمی‌توانید خود را تنها به یکی از این سه حالت محدود کنید و یا توانایی فعالیت در بیش از یکی از این حوزه‌ها را دارید، پس از هواداران بیزینسهای مختلط می‌باشید.
انواع کسب و کار
آیتم های کسب و کار
علاوه بر موارد فوق، آیتم‌های دیگری نیز وجود دارند که در انتخاب کسب‌وکار خود باید در نظر داشته باشید. به طور مثال، تمایل شما به تأسیس یک بیزینس خانوادگی یا تک نفره و یا تشکیل یک تعاونی هرکدام به نوعی شما را با چالش‌های مخصوص به خود روبرو خواهند ساخت.
یا حتی میزان مسئولیتی که فکر می‌کنید قادر به تحمل آن خواهید بود نیز نقش بسزایی در ماهیت کسب و کارتان خواهد داشت.
در هر صورت، می‌توان به جرأت ادعا کرد که تنها در گرو برخورداری از دانشی نسبی در مورد انواع کسب و کار و ویژگی‌های منحصربفرد هرکدام است که قادر خواهید بود .با چشم باز و رویکردی آگاهانه به حوزه شغلی مورد علاقه خود ورود نمایید.
همانطور که واقفید، نهادهای تجاری سازمان‌هایی هستند که با استفاده از منابع و ورودی‌های اقتصادی. دست به تولید محصولات و خدماتی می‌زنند .
در ازای پول یا دیگر کالاها و خدمات در اختیار مشتریان قرار می‌دهند. البته این سازمانها همگی یک خط مشی را دنبال نکرده و از جهات مختلف، مثلا نوع مالکیت و نوع خروجی با هم اختلاف دارند.
به همین دلیل است که از دسته‌بندی‌های گوناگونی برای انواع کسب و کارها استفاده می‌شود. این مقاله قصد دارد که شما را با انواع کسب و کارها آشنا کرده و پس از آن یک دسته‌بندی جامع از سازمان‌های تجاری را در اختیار شما قرار دهد. پس اگر هنوز کسب و کارتان را راه‌اندازی نکرده و یا شغل دلخواه خود را پیدا نکرده‌اید، تا پایان این مقاله دست از مطالعه نکشید.
اهمیت کسب و کار خانگی:
امروزه کسب و کارهای خانگی از بخشهای حیاتی و ضروری فعالیتهای اقتصادی کشورهای پیشرفته محسوب میشوند. کسب و کار خانگی از نظر ایجاد شغل ، نوآوری در عرضه محصول یا خدمات ، موجب تنوع و دگرگونی زیادی در اجتماع و اقتصاد هر کشور میشوند. همچنین برای جوانان ، کسب و کارهای خانگی نقطه شروع مناسبی برای راه اندازی کسب و کار شخصی است، زیرا راه اندازی آن در مقایسه با دیگر انواع کسب و کار ساده و آسان است. به عنوان نمونه شما میتوانید با یک دستگاه رایانه و یک خط تلفن ، یک کسب و کار اینترنتی راه بیندازید و کارها و خدمات مختلفی را به مردم عرضه و ازاین راه برای خود درآمد کسب کنید.
سابقه کسب و کارهای خانگی:
کسب و کارهای خانگی در ایران سابقه دیرینه دارند. بسیاری از صنایع دستی که امروزه هم وجود دارند، در منازل و محل سکونت افراد تولید میشده اند. بطور کلی کسب و کار خانگی پدیده جدیدی نیست ،بلکه در نتیجه تغییرات و تحولاتی که در فعالیتهای اقتصادی – اجتماعی امروز به وجود آمده به آن توجه بیشتری شده است و این نوع کسب و کارها روز به روز گسترش و توسعه می یابند.
انواع کسب و کار
۱- کسب و کار خدماتی
ین نوع کسب و کارها محصولات خود را به صورت خدمات، و نه کالاهای محسوس و قابل لمس ارائه می‌کنند. این محصولات یا خدمات می‌توانند شامل انواع مهارت‌ها، آموزش‌ها، تبلیغات، استراتژی‌ها، توصیه‌ها و غیره باشند. از جمله کسب و کارهای خدماتی رایج در جوامع گوناگون، از جمله جامعه ایرانی می‌توان به آرایشگاه‌ها، تعمیرگاه‌ها، مدارس، بانک‌ها و موسسات مالی، شرکت‌های حسابداری، و شرکت‌های حقوقی اشاره کرد.
تصور کنید اتومبیل شما در مسیر منزل به محل کار دچار مشکل شده است. پس از اینکه کاپوت ماشین را بالا زدید و با ناامیدی دستی به چانه‌تان کشیدید، اولین گزینه‌ای که به ذهنتان خطور می‌کند چیست؟ قطعا” تماس با یک تعمیرکار آشنا و یا رساندن اتومبیل به نزدیک‌ترین تعمیرگاه عاقلانه‌ترین راه‌حل ممکن است.
تعمیرکار با مشاهده و عیب‌یابی اتومبیل شما به تعمیر آن می‌پردازد. در واقع، تعمیر اتومبیل توسط این شخصی نوعی خدمات رسانی محسوب می‌شود که هرچند کالایی نیست، مشکل شما را مرتفع خواهد ساخت. به عبارتی، این تعمیرکار، در ازای دریافت هزینه تعمیر، خدمات خود را که شامل تعمیر و تحویل اتومبیل به شماست به مشتری –شما- به فروش خواهد رساند.
۲- کسب و کار بازرگانی
در این نوع بیزینس، صاحبین مشاغل محصولات را به قیمت عمده خریداری نموده و به قیمت خرده‌فروشی به فروش می‌رسانند. به این نوع بیزینس گاها“بیزینس “خرید و فروش” نیز گفته می‌شود. مبنای کار این سازمانها و شرکت‌ها بر پایه سودی است که از هزینه کم و درآمد بالا به دست می‌آورند. به علاوه، این نوع کسب و کارها محصولات را بدون هیچ کم و کاستی به فروش می‌رسانند.
از جمله این بیزینس‌ها می‌توان به سوپرمارکت‌ها، شرکت‌های توزیعی، و دیگر خرده‌فروشی‌ها اشاره داشت. اگر دقت کرده باشید، در دهه نود، با رشد قارچ‌گونه انواع هایپرمارکت‌های زنجیره‌ای در سراسر ایران روبرو بوده‌ایم. هایپرمارکت‌هایی که پیشتر عمدتا” در کلان شهرها قابل دسترسی بودند.
در سال‌های اخیر
حتی در شهرستان‌های کوچک و بخش‌ها نیز به افتتاح شعبه همت گماشته‌اند و گویی در این زمینه با یکدیگر مسابقه گذاشته‌اند. مسئله مهم دیگری که در مورد این هایپرمارکت‌ها قابل تأمل است، تخفیف‌های دائمی آن‌هاست. به طوری که حتی یکی از این بیزینس‌ها، یعنی شرکت افق کوروش از زیر عنوان فروشگاههای همواره تخفیف برای معرفی برند خود استفاده کرده و به حق، با موفقیت روبرو بوده است.
این کسب و کارها، همگی در وهله اول، محصولات خود را از تولیدکنندگان عمده و با قیمت پایین (عمده) خریداری کرده و به قیمت خرده‌فروشی در فروشگاههای خود عرضه می‌کنند. تصور کنید که قیمت عمده کالاهای موجود در قفسه‌های هر یک از شعبات کوروش، شهروند، اتکا، جانبو، هفت و … چه مقدار بوده است که صاحبین این شرکت‌ها، حتی با وجود این میزان تخفیف همچنان سرپا ایستاده و از افتتاح شعبات جدید عقب نشینی نمی‌کنند.
۳- کسب و کار تولیدی
همانطور که از نام آن پیداست، وجه تمایز این بیزینس با دیگر بیزینس‌ها در تولیدگری آن می‌باشد. در کسب و کارهای تولیدی، محصولات اولیه به قصد مصرف در جریان تولید محصولی جدید خریداری خواهند‌شد. بنابراین، برخلاف بازرگانی‌ها، بیزینسهای تولیدی محصولات اولیه را دستخوش تغییر و تحول نموده و به محصولی جدید و بازاری تبدیل کرده و به فروش خواهند رساند. آیا لازم است که برای این نوع کسب و کار مثالی موردی ذکر کنیم؟ واضح و مبرهن است که تمامی برندهایی که محصول خاص خود را وارد چرخه تولید کالا می‌کنند.
بیزینسهای تولیدی محسوب میشوند. به طور مثال، شرکت خودروسازی سایپا را در نظر بگیرید. این شرکت با تهیه و خریداری محصولات اولیه اعم از فلزات، رنگ‌ها، پلاستیک‌ها و قطعات موتور و سرنشین خودرو فرایند تولید خودرو را در کارخانه به انجام می‌رساند. همچنین، میتوانید کارخانجات سنگ و مصالح ساختمانی یزد و میبد را در نظر بگیرید.
این کارخانجات، به دلیل دسترسی فراوان به محصولات سنگی در این اقلیم خاص، از فراوانی قابل توجهی در استان یزد برخوردار می‌باشند. همچون کارخانجات خودروسازی که قطعات را کنار هم مونتاژ کرده و کلیتی قابل فروش و مصرف تولید می‌کنند، کارخانجات سنگ و مصالح میبد نیز از خاک بی‌جان و سنگ‌های بی‌شکل، زیباترین مصالج درونی و بیرونی ساختمان را تولید کرده و به بازار عرضه می‌دارند.
۴- کسب و کار مختلط
این کسب و کارها را می‌توان در دو یا چند گروه از سه مورد فوق دسته‌بندی نمود. رستورانها از جمله معروفترین بیزینسهای مختلط هستند. به طور مثال، شعبات مختلف اکبرجوجه را در سراسر ایران در نظر بگیرید. این رستورانها به طرق مختلف، به مشتریان خود خدمات رسانی می‌کنند. هر اکبرجوجه‌ای که سر میز مشتریان سرو می‌شود در واقع یک محصول تولیدی این برند محسوب می‌شود (تولیدی).
همچنین، شما به عنوان یک مشتری این رستوران، در کنار غذا، آب، دستمال کاغذی، و … را نیز مورد مصرف قرار می‌دهید. بنابراین، این رستوران به طور مثال آب معدنی را که با قیمت عمده ۵۰۰ تومان تهیه کرده است، به قیمت ۱۰۰۰ تومان به شما خواهد فروخت (بازرگانی). به علاوه، دریافت و ثبت سفارش شما توسط گارسون‌ها نیز نوعی خدمات غیرملموس محسوب میشوند (خدماتی). اگر به اطراف خود نگاه کنید، با کسب و کارهای مختلط بسیار زیادی روبرو می‌شوید که به خوبی انواع شیوه‌های بیزینسی را در ارائه خدمات به مشتریان و نتیجتا سوددهی خود به کار بسته‌اند.
۵- کسب و کار اینترنتی
یکی دیگر از گونه‌های کسب درآمد، فعالیت در بستر اینترنت است که با توجه به رشد صعودی تکنولوژی و وابستگی و تمایل افراد به استفاده از اینترنت، پای خود را به دنیای تجارت باز کرده است. فعالیت در فضای اینترنت به دلایل مختلفی برای بیشتر افراد وسوسه‌انگیز است.
در این مدل کسب و کار، شما نیاز به یک سیستم کامپیوتری، اینترنت با سرعت مناسب و یک میز کار دارید. ضمن اینکه برای راه‌اندازی یک کسب و کار اینترنتی نیاز به مکان و زمان مشخصی نیست و در هر ساعت شبانه‌روز و هر جایی که هستید به راحتی میتوانید تجارت خود را کنترل کنید. علاوه بر آن، نگرانی هم از بابت پرداخت هزینه‌های جاری مانند اجاره و قبض آب و برق ندارید.
اما سوال اینجاست که چه نوع کسب و کارهایی را می‌توان در اینترنت انجام داد؟ تقریبا هر کاری که فکرش را بکنید میتوانید در این فضا انجام دهید. فقط باید دانش خود را در زمینه‌ی اینترنت، بهینه‌سازی سایت و سئو کمی بالا ببرید. به طور کلی، تولید محتوا، فروشگاه آنلاین محصولات متنوع و ارائه خدمات مختلف، سه گونه مهم فعالیت‌هایی هستند .
در فضای تجاری اینترنت شکل گرفته‌اند.
کار کردن اینترنتی هم معمولا به دو صورت است.
یا شما برای خود کسب و کار مستقلی راه می‌اندازید یا برای شرکتی به صورت دورکاری، کار می‌کنید.
سود حاصل هر کدام از این فعالیت‌ها با یکدگیر متفاوت است و البته سقف درآمد مشخصی هم برای تجارت اینترنتی وجود ندارد. مثلا درآمد کسی که با سرمایه زیاد وارد بورس می‌شود و با علم و آگاهی به خرید و فروش سهام می‌پردازد، با کسی که به صورت دورکاری برای سایت‌های مختلف تولید محتوا می‌کند قابل مقایسه نیست. نکته دیگر در مورد کسب و کارهای اینترنتی این است که فقط منحصر به فضای وب نیست و اگر با شبکه‌های مجازی و دانش استفاده از آنها در رابطه با فروش محصولات آشنا باشید نیز میتوانید حتی بدون پرداخت هزینه‌های رایج سایت، از طریق صفحه‌های اینستاگرام یا کانال‌ها‌‌ی تلگرامی اقدام به خرید و فروش کالا یا ارائه‌ی خدمات کنید. از شرکت‌های بزرگی که در ایران فعالیتهای تجاری اینترنتی موفقی دارند می‌توان به دیجی کالا، اسنپ، علی بابا و دیوار اشاره کرد.
