یو ایکس
سلام به سایت مهراکت خوش اومدین. باه در ان مقاله درباره یو ایکس صحبت میکنیم.
یو ایکس ( UX ) چیست ؟
برای آن که به تعریف یو ایکس یا به تلفظ صحیح آن یو اکس برسیم ، به سادگی پرده از این نام اختصاری برداشته
و می گوییم که ux یعنی user experience که در فارسی می شود تجربه کاربر .
یو ایکس تجربه یک کاربر از کار با فضای مورد استفاده در نرم افزار یا … را رقم می زند .
ماهیت یو ایکس این است که تجربه کاربر از محصول یا نرم افزار در حال استفاده را رقم بزند .
یعنی مسیر گام برداشتن کاربر در محصول را مهندسی کند . به نوعی با دید کلان ،
کلیت ذهنیت کاربر و ترتیب یا نحوه استفاده وی از بخش های گوناگون را برنامه ریزی کند ؛
یو ایکس ، گام پیش از یو آی است ؛ یعنی به نوعی یو اکس فرمانده و آمر و یو آی سرباز و مجری است .
در دیگر مقالات درباره یو آی توضیح داده شده است .
در UX Design یا همان طراحی یو ایکس یا به بیان بهتر طراحی تجربه کاربر ، سبک و روش واحدی وجود ندارد
و از طرفی هم کاربست یو ایکس برای مورد خاصی نیست و عمومی است . لذا به واسطه آن که می شود
راه های متعددی را برگزید و تشخیص راه مناسب مشکل است ، طراحی تجربه کاربر امر دشواری است .
طراح یو ایکس ( UX designer ) می خواهد مشکلاتی که ممکن است کاربر با آن ها مواجه شود
و یا با نیازهایی رو به رو شود را شناسایی کرده و راهکاری از پیش تعیین شده برای آن ارائه نماید و در نهایت ،
بهترین تجربه کاربری را برای کابر رقم بزند . شاید بتوان هدف غایی طراحان تجربه کاربری ،
ترسیم فرایندی باشد که با به جای گذاشتن حس خوب در استفاده از محصول ،
کاربر مجاب شود تا برای بار و بارهای مجدد ، از محصول استفاده کند .
تفاوت یو آی ( UI ) با یو ایکس ( UX )
پیشتر در مقالات مجزا در مورد طراحی سایت ، به تعریف جداگانه یو آی UI و یو ایکس UX پرداخته ایم . در اینجا تصمیم داریم تا به اختصار ،
به ذکر تفاوت یو آی و یو ایکس بپردازیم زیرا تفاوت این دو بسیار واضح است اما از آنجایی که شباهت اسمی و آوایی با یکدیگر دارند ،
ممکن است برخی کاربران این دو را با یکدیگر اشتباه بگیرند .
یو ایکس یا همان تجربه کاربر ، مفهومی وسیع و عام است و همان طور که از مفهوم نامش پیداست به تجربه کاربر از محصول بر می گردد .
در حالیکه یو آی ، یک جز است و به کاربری کاربر در ابطه با استفاده از اجزای موجود در فضای کاربری بر می گردد .
یو آی و یو اکس هرکدام تخصص های جداگانه ای هستند اما هستند متخصصین و طراحانی که هر دو مهارت را آموخته اند
و طبیعی است که به واسطه این تخصص ، حقوق بیشتری دریافت کنند .
با وام گرفتن از دو جمله از مقالات پیشین درباره یو ایکس و یو آی ، متن حاضر درباره تفاوت UX و UI را به پایان می بریم :
یو ایکس ، گام پیش از یو آی است ؛ یعنی به نوعی یو اکس فرمانده و آمر و یو آی سرباز و مجری است .
ماهیت یو آی این است که چیدمان اجزای قابل نمایش به کاربر را محقق سازد ؛ هر چند که UI به نوعی مجری تصمیمات UX است .
مطالب بیشتر بخوانید
- نقشه سایت html
- تفاوت بک لینک فالو و نوفالو
- کاهش رتبه الکسا تضمینی
- کلمات کلیدی چیست
- الگوریتم رقص گوگل
- تاثیر ساب دامین در سئو
چرا نوشتن یو ایکس باید جزئی از روند طراحی باشد؟
غالبا توسعهدهندگان محصول، متن UI را به عنوان چیزی که متعلق به مرحله مستندسازی محصول است، تصور میکنند.
«ابتدا محصول را طراحی میکنیم و سپس کسی را استخدام میکنیم تا به ما در نوشتن متن UI کمک کند.»
چنین فرضیاتی اغلب آسیبهای زیادی ایجاد میکند؛ زیرا مسئله مهم UI تا مراحل بعدی فرایند تولید محصول،
بیاهمیت به نظر میرسد. به همین دلیل متن UI باید در مراحل پیشتری نوشته شود.
نویسندگان حرفهای یو ایکس باید با توسعهدهندگان نرمافزار و طراحان در تهیه متن UX همکاری کنند. در بخشی از این فعالیت،
نویسنده یو ایکس معمولا از تیم محصول میخواهد، تصمیمهای گرفته شده برای طراحی را توضیح دهد.
اگر تیمی در توضیح یک طرح مشکلی داشته باشد، معمولا طراحی است که مشکل دارد و باید اصلاح شود
نه متن یو ایکس و فرایند نوشتن یو ایکس فقط این مشکل را کشف و آشکار کرده است.
نکاتی برای نوشتن یو ایکس
نوشتن متنی که بخشی از طراحی UI است، هم هنر است و هم دانش. اگرچه تهیه دستورالعملها و ساختارهای جهانی برای نوشتن یو ایکس غیرممکن است
اما میتوان برخی قوانین کلی ارائه دارد که میتواند به نویسنده برای بهتر نوشتن یو ایکس یاری دهد.
میخواهید درباره تفاوت یوایکس رایتینگ با کپیرایتینگ بیشتر بدانید؟ مقاله زیر را بخوانید:
UX رایتینگ چه تفاوتی با کپی رایتینگ دارد؟
۱. گزیده و مختصر بنویسیدتا حد امکان از کمترین میزان کلمات استفاده کنید؛ بدون این که معنی و مفهوم را ناقص کنید.
برای گزیده و مختصر نوشتن، باید مطمئن شوید که هر کلمه روی صفحه کاربردی دارد.
نمونه گزیده نوشتن یو ایکس
نمونه نادرست: قبل از این که نظر بدهید باید وارد شوید.
نمونه درست: برای نظر دادن وارد شوید.
۲. از طولانی نوشتن قسمتهای مختلف متن پرهیز کنید
کاربران هنگام استفاده از یک محصول در رابط کاربری غوطهور نیستند، آنها مشغول کار خودشان هستند.
در نتیجه، کاربران متن UI را نمیخوانند، بلکه متنها را اسکن میکنند. شما به عنوان نویسنده باید
به آنها کمک کنید تا متن را سریعتر اسکن کنند، بنابراین با نوشتن متن
در قسمتهای کوتاه و قابل اسکن میتوانید، نتیجه بهتری بگیرید.
- برای این کار باید متن را به جملات و پاراگرافهای کوتاهتر تقسیم کنید. مهمترین قسمت متن را جلوی صفحه بگذارید و سپس
دوباره و دوباره آن را ویرایش و خلاصهتر کنید. - تا جای ممکن کوتاه بنویسید و سپس همان متن کوتاه را هم نصف کنید،
به یاد داشته باشید در صفحه شما هیچ جایی برای حتی یک واژه اضافی نیست!
۳. از واژهها و ترکیبهای منفیساز به صورت دو برابر استفاده نکنید
یک جمله با یک فعل منفی در نوشتن یو ایکس مجاز است اما نوشتن یک جمله منفی با چندین ترکیب
و مفهوم منفی باعث میشود، کاربر به جای خواندن سریع متن درگیر جمله پیچیده شما بشود.
نمونه نادرست: من نمیخواهم اشتراکم را لغو کنم
توضیح: نمیخواهم یک فعل منفی است و لغو کردن هم یک عمل منفی است بنابراین در این جمله مفهوم نفی مضاعف شده است.
نمونه درست: اشتراکم را لغو نمیکنم
توضیح: مفهوم منفی لغو نکردن در یک فعل ساده «لغو نمیکنم» خلاصه شده است.
۴. با بیان هدف عملکرد مورد نظرتان شروع کنید
در نوشتن یو ایکس وقتی میخواهید جملهای بنویسید که یک هدف و انجام عملی را توصیف میکند باید، جمله را با هدف شروع کنید.
نمونه نادرست: روی گزینه ضربه بزنید تا ویژگیهای گزینه را ببنید.
توضیح: در این جمله ابتدا ضربه زدن بیان شده و هدف که دیدن ویژگیها است در قسمت دوم جمله آمده است، بنابراین هدف نادیده گرفته شده است.
نمونه درست: برای دیدن ویژگیهای گزینه، روی آن ضربه بزنید.
توضیح: دیدن ویژگیها که هدف اصلی این جمله است در قسمت اول آن آمده است.
۵. از افعال خاص در جای مناسب و ممکن استفاده کنید
افعال خاص مانند «اتصال یا ذخیره کردن» برای کاربران فضای آنلاین، آشناتر و رایجتر هستند.
در مقابل، افعال عمومی مانند «پیکربندی یا مدیریت کردن» خاصتر و پیچیدهتر هستند.
بنابراین نباید از افعال عمومی در همه جا استفاده کرد.
۶. متن را هماهنگ کنید
ناهماهنگی کاربران را سردرگم میکند. نمونه بارز ایجاد ناهماهنگی، جایگزین کردن یک واژه با مترادفهای آن در بخشهای دیگری
از متن است. مثلا اگر میخواهید، نام فرایند تنظیم چیزی را «زمانبندی» بگذارید ن
باید در قسمتهای دیگر متن به جای آن از «رزرو» کردن استفاده کنید.
اشتباه رایج دیگر ترکیب ضمیرهای اشاره است.
به این معنی که نباید از ضمیرهای متعدد برای کاربر استفاده کنید. ضمایر اول شخص و دوم شخص رایجترین
ضمیرها برای استفاده در نوشتن یو ایکس هستند، بهتر است یکی از آنها را انتخاب کنید
و در تمام قسمتهای یو ایکس از آن ضمیر استفاده کنید.
علاوه بر این در بسیاری از مواقع دیده شده است که نویسندگان در یک جمله از دو ضمیر استفاده میکنند.
چنین جملاتی نه تنها به استفاده و تعامل کاربران با محصول کمکی نمیکنند، بلکه آنها را سردرگم میکنند.
نمونه نادرست: تنظیمات خود را در حساب من تغییر دهید.
نمونه درست: تنظیمات خود را در حسابتان تغییر دهید.
اگر میخواهید درباره وظایف و کارهای نویسنده یو ایکس بیشتر بدانید، مقاله زیر را مطالعه کنید:
اشتباه رایج دیگر که به ویژه در زبان فارسی و محصولات ایرانی دیده میشود استفاده از ضمیر دوم شخص مفرد
و دوم شخص جمع در یک محصول برای خطاب به کاربر است. در زبان فارسی برای احترام و رسمی بودن
از ضمیر «شما» و سایر متعلقات جمع آن استفاده میکنیم مثلا در یک محصول از جمله زیر استفاده میکنیم:
سبد خرید شما آماده است.
این جمله به خودی خود جمله درستی است اما اگر در همین محصول از جمله زیر در جایی دیگر استفاده شود نادرست است:
سبد خریدت را خالی میکنی؟
تکلیف ضمایر و لحن محتوا در چنین محصولی مشخص نیست. هنگام نوشتن یو ایکس برای هر محصول باید از یک نوع ضمیر استفاده کنیم.
۷. از لهجهها و گویشهای دیگر جز لهجه معیار استفاده نکنید
در بسیاری از کشورها یک زبان معیار وجود دارد. در ایران هم زبان معیار فارسی با لهجه تهرانی است.
بنابراین برای استفاده بهتر تمام کاربران از محصولتان باید با این زبان بنویسید. البته استفاده از لهجهها
و گویشهای دیگر در محصولات محلی مناسب و کاربردی است. همچنین میتوانید یک محصول را به چندین زبان طراحی کنید.
نمونه این کار را تاکسی اینترنتی تپسی در طراحی محصول خود به زبان ترکی در ایران انجام داده است.
۸. از اصطلاحات فنی استفاده نکنید
یكی از ویژگیهای بارز موثر نوشتن یو ایکس وضوح و سادگی است. برای وضوح بیشتر،
باید اصطلاحات فنی را حذف کرد و در عوض از کلمات و عبارتهای آشنا، قابل فهم و ساده استفاده کنید.
پرهیز از چنین پیچیدگیهایی به ویژه در پیامهای خطا بسیار مهم است.
نمونه نادرست: خطای سیستم (کد شماره 2234): خطای تأیید اعتبار رخ داده است.
نمونه درست: خطای ورود به سیستم: رمز عبور نادرست است.
۹. زمان مناسب برای جملات انتخاب کنید
از توصیف عملکردها با زمانهای مختلف و پیچیده در جملات خودداری کنید.
نمونه نادرست: ویدئو بارگیری شده است.
فعل این جمله ماضی نقلی است و میتواند به حفظ معنی به ماضی ساده تغییر پیدا کند.
نمونه درست: ویدئو بارگیری شد.
فعل این جمله ماضی ساده است.
۱۰. با لحنی پویا بنویسید
در نوشتن یو ایکس استفاده از لحن منفعل خوانندگان را کسل میکند.
لحن دو جمله زیر را مقایسه کنید:
نمونه نادرست: وقتی به دنبال جستجوی یک مورد هستید باید روی دکمه جستجو کلیک کنید.
نمونه درست: برای جستوجوی مقاله روی دکمه «جستوجو» کلیک کنید.
۱۱. از اعداد استفاده کنید
حتما از تاثیر بیشتر اعداد در فهم سریعتر یک جمله آگاهی دارید پس به جای واژهها از اعداد استفاده کنید.
نمونه نادرست: شما دو تماس از دست رفته دارید.
نمونه درست: ۲ تماس از دست رفته دارید.
۱۲. نیازی نیست همه جزییات را جلوی چشم بگذارید
گاهی ممکن است، ارائه اطلاعات اضافی با دستورالعملهای تکمیلی برای کاربران مفید باشد.
اما بیشتر اوقات، باید چنین جزییاتی به صورت ابتدایی بیان شوند. اطلاعات زیاد،
میتواند کاربران را به سرعت تحتالشعاع قرار دهد. بنابراین، جزییات را در صورت نیاز بیان کنید.
برای نمایش جزییات بیشتر از فرایند «توضیح تصاعدی» استفاده کنید.
نمونه فرایند توضیح تصاعدی
در ابتداییترین شکل این فرایند، میتوانید کاربران را از لینک «بیشتر بخوانید» به محتوای کامل ارجاع دهید.
این فرایند برای UI موبایل بسیار مناسب است؛ چرا که صفحه موبایل محدودتر است و فضای کمی دارد.
۱۳. عناصر تعاملی را به شکلی مناسب شناسایی کنید
کاربران سورپرایز را دوست ندارند. آنها از موقعیتهایی که انتظار چیزی را دارند اما با چیز دیگری روبهرو میشوند،
متنفر هستند. کاربران یک محصول باید بتوانند با یک نگاه، بگویند که یک عنصر در آن چه کاری انجام میدهد.
برای دکمهها برچسبهایی را انتخاب کنید که به وضوح ارتباط برقرار میکنند و عملکرد را متفاوت نشان میدهند.
هنگام نوشتن متن دکمهها و سایر عناصر تعاملی از افعال عملی مانند «اتصال»،
«فرستادن»، «اشتراک» به جای واژه کلی و مبهم «OK» یا «باشه» استفاده کنید.
۱۴. در استفاده از شوخی و طنز احتیاط کنید
بسیاری از طراحان میگویند که ترکیب شوخ طبعی در UI باعث میشود، محصول از حالت ماشینی خارج شود
و حالتی انسانی به خود بگیرد؛ اما مانند سایر مؤلفههای UI، طنز هم باید طراحی شود.
کاربران به احتمال زیاد، بارها یک متن را در رابط کاربری محصول شما خواندهاند.
آنچه در ابتدا هوشمندانه به نظر میرسد، میتواند با گذشت زمان آزاردهنده شود.
به ویژه اگر در پیامهای خطا به صورت مداوم از طنز استفاده کنید و در موقعیتی، محصول شما بارها پیام خطا ارسال کند،
کاربران را دلزده و عصبی میکنید. همچنین، به یاد داشته باشید که یک طنز در یک فرهنگ، لزوما در همه فرهنگها طنز و شوخی نیست.
۱۵. از واژههایی استفاده کنید که با پلتفرم کاربر سازگار باشد
عباراتی که ما هنگام توصیف تعامل با یک برنامه ویژه دسکتاپ استفاده میکنیم،
لزوما روی سیستمعاملهای تلفن همراه کاربرد ندارد.
به عنوان مثال، اگر یک برنامه برای آیفون طراحی میکنید، نمیتوانید
برای یک عمل از واژه «کلیک کنید» استفاده کنید و به جای آن باید از کلمه «ضربه بزنید» استفاده کنید.
۱۶. در نوشتن یو ایکس به جای تاریخ از واژههای «امروز»، «دیروز» یا «فردا» استفاده کنید
مردم به ندرت از تاریخ استفاده میکنند. آنها برای گفتوگوی روزمره خود، کلمههای دیروز و امروز را به کار میبرند.
همین اصل را میتوان در نوشتن یو ایکس به کاربرد.
به جای این که تاریخ بگذارید، از واژههای «امروز»، «دیروز» یا «فردا» استفاده کنید. البته باید به یاد داشته باشید
که اگر تاریخ را صورت محلی حساب نکنید، استفاده از این کلمات میتواند گیجکننده یا نادرست باشد.
۱۷. برای افزایش تعامل و ارتباط از گرافیک استفاده کنید
انسانها موجودات فوقالعاده بصری هستند. توانایی تفسیر اطلاعات بصری در ذهن ما بسیار پیچیده است.
در برخی زمینهها، ممکن است، گفتن چیزی با کلمات تقریبا غیرممکن باشد.
این دقیقا همان جایی است که تصاویر میتوانند به کمک ما بیایند و متن را قابل درک کنند.
مانند نمونه زیر که به کاربران برای یافتن اطلاعات خاص کمک میکند:
در این تصویر، متن مختصر راهنما در کنار فیلدهای ورودی بسیار مفید واقع شده است.
شاید دقت کردن به این میزان از جزییات برای شروع کار نوشتن یو ایکس بسیار عجیب و زیاد باشد
اما هنگامی که نتیجه کار را در تعامل کاربران با محصول خود میبینید، شگفتزده خواهید شد.
فراموش نکنید که هر کلمه در برنامه شما، بخشی از گفتوگوی با کاربران است
و هدف شما به عنوان یک نویسنده یو ایکس بهبود این گفتوگوی موثر است.