مدیریت محصول چیست
مدیر محصول از مراحل اولیه شکل‌گیری ایده، پیاده‌سازی جایگاه محصول در بازار، قیمت‌گذاری، بررسی رقبا و باقی کارها باید نظر مشتریان و خواست اون‌ها رو تو اولویت قرار بده. دلیلش هم کاملا روشن‌ه. چون محصول برای «مشتری» تولید می‌شه و اگه خواست مشتری تو این فرایند لحاظ نشده باشه عملا تمام زحماتی که برای تولید اون محصول کشیده شده به هدر رفته.
راستش هیچ روش مدون و مشخصی برای اعمال اصول مدیریت محصول به صورت کلیشه‌ای و مثلا یک تا صد وجود نداره. هر محصول یک موجود زنده‌ست که شرایط رشد، بقا و نگهداری خودش رو داره. اما اینکه بدونیم چه روش‌ها و درس‌آموخته‌هایی برای مدیریت محصول وجود داره، می‌تونه دید خوبی، به مدیران محصولی بده که یا به تازگی خودشون رو با این چالش سرگرم کردند یا اینکه دوست دارن که درگیر این کار هیجان‌انگیز و در عین حال سخت بشن.
بیشتر بخوانید:
فعالیت‌های یک مدیر محصول از انواع استراتژیک تا عملیاتی شامل موارد زیر میشود:
- تعیین چشم‌انداز و استراتژی که محصولی متمایز از محصولات رقبا بر اساس نیاز مشتریان با ارزش پیشنهادی مخصوص به خود به بازار عرضه کند.
- تعیین اینکه تیم محصول چه چیزهایی را پیاده سازی و آماده انتشار به بازار میکند به همراه زمانبندی اولویت‌بندی شده پیاده سازی آن قابلیت‌ها. این موارد شامل ایجاد برنامه انتشار (Release Plan)، گردآوری فیدبک‌های مشتریان و اولویت‌بندی قابلیت‌های محصول میشود.
- رهبری تیم‌های چند بخشی بخصوص میان تیم‌های مهندسی، فروش، بازاریابی و پشتیبانی محصول. یکی از کارهای کلیدی که در این زمینه باید انجام دهد، به اشتراک‌گذاری نقشه‌راه محصول با اعضای مختلف تیم می‌باشد به طوری که همه اعضای تیم در جریان اتفاقات پیش‌رو باشند.
فعالیت‌های درون تیمی/سازمانی لازم برای مدیریت محصول
- استراتژی و چشم‌انداز
- مصاحبه با مشتریان
- مشخص کردن قابلیت‌های جدید و نیازمندی‌ها
- ایجاد نقشه‌راه
- مدیریت انتشار محصول
- ارتباط مستقیم با تیم مهندسی
- آموزش تیم فروش و پشتیبانی
فعالیت‌های بیرونی مدیر محصول
- تمایز رقابتی
- جایگاه‌یابی محصول
- نامگذاری و برندینگ
- فعالیت‌های فروش و توزیع محصول
- تحلیل و آنالیز محصول و مشتریان محصول
- ارتباط با مشتری
- رونمایی از محصول
- ارتباط با رسانه‌ها و تحلیل‌گران
چند نمونه از ابزارهای مورد استفاده مدیر محصول
در گذشته به علت نبود ابزار و نرم افزارهای مشخص برای مدیریت محصول، اغلب مدیران محصول از ترکیبی از محصولات نرم افزاری و اسناد متنی و … جهت ایجاد نقشه راه و پیشبرد اهداف خود استفاده میکردند.
امروزه با گسترش نیاز به مدیران محصول و ظهور برنامه های مبتنی بر رایانش ابری، نرم افزارهایی جهت تنظیم استراتژی، مدیریت محصول، تعریف وضعیت محصول و دریافت بازخورد مشتریان ارائه شده است. استفاده از ابزارهای مناسب، تیم محصول را در همکاری بهتر و تصمیم گیری در مورد آینده یاری میکند.
یکی از ابزارهای موجود در اختیار مدیر محصول، Scrum است.
طبق تعریف خود Scrum، این نرم افزار چارچوبی جهت حل مشکلات پیچیده و ایجاد هماهنگی مؤثر در محصولات پیچیده و همچنین رساندن محصول به بالاترین ارزش ممکن به صورت مولد و خلاقانه است.
Scrum به سنجش کار افراد و کارهای در حال انجام میپردازد. ارتباطات که بخش مهمی از فرآیند انجام هر کاری است از طریق این ابزار در بخشی به نام “events” قابل پیشبرد است.
یکی دیگر از ابزارهای محبوب برای مدیریت محصول Trello است.
Trello بستری است که با استفاده از بخش های مختلف مانند: Borads، Lists، Cards تصویری کلی از پروژه (کارهایی که در دست اقدام هستند، افرادی که در حال انجام کارها هستند و میزان پیشروی هر بخش) جهت مدیریت بهتر ارائه میدهد.
در این نرم افزار قابلیت افزودن نظرات، پیوست ها، لینک ها و … به کارت ها وجود دارد که سبب سهولت پیگیری یک محصول از ابتدا تا انتهای تولید آن میشود.
جذابیت بصری و کاربری آسان، این ابزار را به یکی از ابزارهای محبوب مدیریت محصولات تبدیل کرده است.
تفاوت مدیر محصول با مدیر پروژه
پیش از بیان تفاوت میان مدیر پروژه و مدیر محصول، بهتر است به تبیین مفهوم پروژه و محصول بپردازیم.
محصول هر چیزی است که میتواند برای حل یک مشکل یا رفع یک نیاز، وارد بازار شود.
هر محصولی دارای یک چرخه عمر است که شامل چندین مرحله است. ابتدا ضرورت محصول تشخیص داده میشود، سپس توسعه یافته، پس از آن در بازار معرفی و مدیریت شده و در نهایت هنگامی که نیاز به آن از بین رود از رده خارج میشود.
پروژه تلاشی موقتی در جهت خلق یک ساختار منحصر به فرد است. با هر پروژه تعریف دقیقی از آنچه باید در زمان مشخصی به آن دست یافت وجود دارد.
توجه به این نکته که محصول فقط میتواند در قالب یک پروژه توسعه یابد و در چرخه عمر یک محصول چندین پروژه میتوانند رخ دهند، حائز اهمیت است.
مدیریت محصول یک نقش سازمانی در شرکتی است که با برنامه ریزی، پیش بینی و ساخت یا بازاریابی یک محصول در تمام مراحل چرخه عمر آن درگیر است.
مدیریت پروژه شامل استفاده از فرایندها، روش ها، دانش، مهارت ها و تجارب در جهت دستیابی به اهداف یک پروژه مشخص است.
مدیر محصول مسئول استراتژی، ایده یابی، ابعاد محصول، ورود به بازار، آموزش سازمانی و سود و زیان محصول است.
مدیر پروژه مسئول بودجه ریزی، منابع، ظرفیت، سازمان دهی بین تیمی، تحلیل مسئله و به روزرسانی وضعیت پروژه است.
تفاوت مدیر محصول (Product Manager) با Product Owner
Product Owner شخصی است که با بررسی نیاز بازار و مشتریان، ایده محصول جدید را طرح کرده و آن را برای تولید به مدیر محصول و تیم توسعه ارائه میدهد. پس از آن مدیر محصول، براساس طرح اولیه وی به توسعه و ساخت محصول اقدام میکند.
گاهی مدیر محصول و Product Owner دو فرد متفاوت در سازمان هستند و گاهی یک شخص هر دو این نقش ها را ایفا میکند
بیشتر بخوانید:
- بهترین راهکار های افزایش سرعت کامنت ها وردپرس
- درامد تولید کننده محتوا
- افزونه امنیت کامل وردپرس و فایروال
مسیر شغلی
با گذشت زمان مدیریت محصول نیز به یک حرفه تخصصی تبدیل شد. نیاز به مدیران محصول حرفه‌ای و با‌تجربه روز به روز در حال افزایش است. با توجه به تجربه کاری یک مدیر محصول سطوح مختلف کاری با مسئولیت‌های مختلف بوجود آمده است. این موقعیت‌ها از یک مدیرمحصول تازه کار تا مدیر‌ارشد محصول (Chief Product Officer) متفاوت است. متوسط حقوق پایه یک مدیر محصول در ایالات متحده ۱۱۴ هزار دلار در سال است که در برخی شرکت‌ها این میزان از ۱ میلیون دلار هم برای CPO عبور میکند.
ممنون که تا پایان با سئوبلک همراه بودید.
